Wydawnictwo Podatkowe
czwartek, 21 listopada 2024 r.
Zamknij X
Przewodnik Kadrowego on-line
Ostatnia aktualizacja: 27.09.2024 r.

Elektroniczny przewodnik zawierający wielkie zasoby opracowań prezentujących ze szczegółami wszystko na temat prawa pracy i ubezpieczeń w ZUS. Przewodnik polecamy zarówno specjalistom oraz doświadczonym pracownikom działów płacowych i kadrowych, jak i osobom rozpoczynającym karierę w zawodzie oraz właścicielom firm.

Omówiono w nim krok po kroku wszystkie aspekty związane z zatrudnianiem pracownika, począwszy od zawarcia umowy do jej rozwiązania (dokumentacja kadrowo-płacowa, czas pracy, wynagrodzenia, urlopy, składki ZUS, świadczenia z FUS, zaliczka na podatek dochodowy). Zawarto również przykładowe regulaminy zakładowe. W przewodniku ujęto też zagadnienia z zakresu bhp oraz postępowania w razie wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. Zatrudniający osoby niepełnosprawne, korzystający z pomocy z PFRON, znajdą w nim również zasady dofinansowania do wynagrodzeń tych osób.

zobacz więcej
Terminarz
dla firm
Terminarz
dla budżetówki
listopad 2024
Pn
Wt
Śr
Cz
Pt
So
Nd
44
1
2
3
45
4
5
6
7
8
9
10
46
11
12
13
14
15
16
17
47
18
19
20
21
22
23
24
48
25
26
27
28
29
30
więcej: terminy.gofin.pl »
Spis treści
pokaż fragmenty artykułów
A. Kadry i płace
A 1. Zatrudnianie i zwalnianie pracowników
I.
Rodzaje umów o pracę
1.
Od 26 kwietnia 2023 r. strony nawiązując zatrudnienie na podstawie umowy o pracę na okres próbny wynoszący 1 miesiąc lub 2 miesiące muszą na etapie jej podpisywania (...)
2.
Limity zatrudniania na czas określony Umowa o pracę na czas określony zawierana jest na czas określony w umowie o pracę, przy czym w zakresie maksymalnej długości tej umowy oraz ich (...)
3.
Umowa na czas nieokreślony korzysta z najdalej idącej ochrony trwałości zatrudnienia. Oświadczenie pracodawcy w sprawie wypowiedzenia tego typu umowy powinno w każdym przypadku wskazywać przyczynę uzasadniającą wypowiedzenie (od 26 kwietnia (...)
II.
Obowiązki związane z zatrudnieniem pracownika
1.
Zawarcie umowy o pracę wiąże się z koniecznością sporządzenia dla pracownika informacji o warunkach zatrudnienia. Obowiązek jej przygotowania przewiduje art. 29 § 3 K.p. Informację o warunkach zatrudnienia należy przekazać (...)
2.
Pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom, na swój koszt, profilaktyczną opiekę lekarską. Na tę opiekę składają się m.in. wstępne badania profilaktyczne. Zgodnie z art. 229 § 1 K.p. (...)
3.
Pracownik nie może zostać dopuszczony do wykonywania pracy, jeżeli nie posiada dostatecznej znajomości przepisów związanych z bezpieczeństwem i higieną pracy (art. 2373 K.p.). Szkolenie pracownika przed dopuszczeniem do (...)
4.
Przed dopuszczeniem pracownika do pracy pracodawca powinien zapoznać pracownika (oraz uzyskać jego pisemne potwierdzenie co do zapoznania się) z: treścią regulaminu pracy, o ile taki regulamin (...)
5.
Pracodawca jest zobowiązany założyć i prowadzić akta osobowe w stosunku do każdego zatrudnianego pracownika - bez względu na wielkość zatrudnienia w zakładzie pracy (art. 94 (...)
6.
Do obowiązków pracodawcy związanych z nawiązaniem nowego zatrudnienia należy poinformowanie nowego pracownika o ryzyku zawodowym występującym na jego stanowisku pracy (art. 226 K.p.). Ryzyko zawodowe jest (...)
7.
Oprócz akt osobowych pracodawca ma obowiązek założenia i prowadzenia odrębnie dla każdego pracownika także innej dokumentacji. Należy do niej karta ewidencji czasu pracy, która obejmuje (...)
8.
Pracodawca nie może dopuścić pracownika do pracy bez środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, przewidzianych do stosowania na danym stanowisku (art. 2379 K.p.). Środki (...)
9.
Zawiadomienie komornika - w przypadku gdy świadectwo pracy doręczone pracodawcy przez nowo zatrudnionego pracownika zawiera wzmiankę o zajęciu wynagrodzenia za pracę, pracodawca zawiadamia o zatrudnieniu (...)
10.
Pracownik, którego dane dotyczą, musi być poinformowany o prowadzeniu operacji przetwarzania tych danych i o jej celach. Administrator danych (tu: pracodawca) powinien podać mu wszelkie informacje niezbędne do (...)
III.
Zmiana warunków umowy o pracę
1.
Warunki pracy i płacy ustalone w treści umowy o pracę mogą zostać zmienione w drodze wypowiedzenia przez pracodawcę. Oświadczenie o wypowiedzeniu nie zmierza w takim przypadku do definitywnego rozwiązania stosunku pracy, (...)
2.
Warunki wynagradzania określone w regulaminie wynagradzania czy układzie zbiorowym pracy są jednocześnie warunkami indywidualnej umowy o pracę, nawet jeżeli nie są w niej zapisane. Dlatego zmiana regulaminu wynagradzania (...)
3.
Co do zasady pracownik jest chroniony przed wypowiedzeniem zmieniającym tak jak przy wypowiedzeniu całkowitym. Zawężenie zakresu tej ochrony może jednak wynikać z przepisów Kodeksu pracy (jak (...)
4.
Jednym ze sposobów zmiany warunków pracy lub pracy jest porozumienie zmieniające, zwane potocznie aneksem do umowy. Porozumienie stron polega na złożeniu przez pracodawcę i pracownika zgodnych (...)
IV.
Rozwiązywanie umów o pracę
1.
Porozumienie stron należy do najmniej sformalizowanych trybów rozwiązania stosunku pracy. Dla swojej skuteczności wymaga tylko uzgodnienia przez pracodawcę i pracownika, że łącząca ich umowa o pracę ulegnie (...)
2.
Wypowiedzenie umowy o pracę jest podstawowym trybem rozwiązania stosunku pracy. Rozwiązanie umowy w tym trybie następuje po upływie okresu wypowiedzenia. Okresy te są wskazane w Kodeksie pracy i różnią (...)
3.
Pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika lub bez jego winy. W pierwszym przypadku mamy do czynienia z tzw. dyscyplinarką, w drugim z natychmiastowym rozwiązaniem umowy z powodu (...)
4.
Terminowe umowy o pracę – na okres próbny lub na czas określony – rozwiązują się wraz z nadejściem ich końcowego terminu, o ile wcześniej nie (...)
5.
Wygaśnięcie umowy o pracę następuje wyłącznie w sytuacjach określonych w Kodeksie pracy lub w przepisach odrębnych z zakresu prawa pracy. W myśl przepisów Kodeksu pracy, (...)
6.
Pracodawca ma obowiązek wydania świadectwa pracy w dniu, w którym ustaje stosunek pracy, jeżeli nie zamierza nawiązać z pracownikiem kolejnej umowy o pracę w ciągu 7 dni od zakończenia (...)
V.
Ochrona przed zwolnieniem
1.
Rozwiązywanie stosunku pracy przez pracodawcę musi następować w oparciu o przepisy regulujące tryb ustania zatrudnienia. Nawet w odniesieniu do pracownika, któremu nie przysługuje specjalna ochrona, musi on przestrzegać (...)
2.
Zakres ochrony i warunki na jakich ona przysługuje zależy od wystąpienia określonych w przepisach ochronnych przesłanek. Jak już wspomniano, upadłość i likwidacja pracodawcy powodują całkowite wyłączenie przepisów ochronnych. (...)
A 2. Czas pracy
III.
Systemy i rozkłady czasu pracy
1.
Kodeks pracy nie reguluje systemu podstawowego czasu pracy w sposób bezpośredni. Polega on na stosowaniu - bez modyfikacji - podstawowych norm czasu pracy. Ponieważ norma tygodniowa (...)
2.
Równoważny system czasu pracy może być wprowadzony, jeżeli jest to uzasadnione rodzajem pracy lub jej organizacją. Charakteryzuje się możliwością przedłużenia dobowego wymiaru czasu pracy, który (...)
3.
W zakładach, w których praca, ze względu na technologię produkcji lub potrzebę ciągłego zaspokajania potrzeb ludności, nie może być przerwana, a proces pracy musi trwać w sposób ciągły, 24 (...)
4.
System przerywanego czasu pracy umożliwia wprowadzenie przerwy, trwającej nie dłużej niż 5 godzin, dzielącej dniówkę na dwie części. Przerwy nie są wliczane do czasu pracy, (...)
5.
Jeżeli jest to uzasadnione rodzajem pracy, jej organizacją lub miejscem wykonywania pracy, zadania służbowe mogą być realizowane w ramach systemu zadaniowego czasu pracy. W tym systemie pracodawca, (...)
6.
Na pisemny wniosek pracownika pracodawca może ustalić indywidualny rozkład jego czasu pracy w ramach systemu czasu pracy, którym pracownik jest objęty. Ustawodawca nie przewidział w tym wypadku (...)
7.
Cechą wyróżniającą system skróconego tygodnia pracy od pozostałych systemów lub rozkładów jest wykonywanie pracy przez mniej niż 5 dni w tygodniu, przy przedłużeniu dobowego wymiaru czasu (...)
8.
System zwany w praktyce kadrowej weekendowym zakłada wykonywanie pracy wyłącznie w piątki, soboty, niedziele i święta. Może być stosowany tylko na pisemny wniosek pracownika. Weekendowa organizacja czasu pracy w praktyce (...)
9.
Ustawodawca dopuszcza aby przy spełnieniu warunków formalnych rozkład czasu pracy przewidywał: różne godziny rozpoczynania pracy w dniach, które zgodnie z tym rozkładem są dla pracowników dniami pracy albo przedział (...)
A 3. Wynagrodzenia i inne świadczenia
III.
Niewykonywanie pracy a prawo do wynagrodzenia
1.
Prawo pracy przewiduje szereg przerw w wykonywaniu pracy, za okres których pracownik nie traci prawa do wynagrodzenia. Przewiduje też przerwy niepłatne. Przerwa śniadaniowa i lunchowa Pracownikom przysługują w pracy przerwy, (...)
2.
Nie traci prawa do wynagrodzenia pracownik, który był gotów do wykonywania pracy, a doznał przeszkód z przyczyn leżących po stronie pracodawcy. W tych okolicznościach pracodawca wypłaca pracownikowi tzw. (...)
3.
Warunki pracy, które nie odpowiadają przepisom bhp i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika (także gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym (...)
4.
Pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika, jeśli ten nie posiada aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku. W tym celu kieruje (...)
5.
W okresie co najmniej dwutygodniowego wypowiedzenia umowy o pracę dokonanego przez pracodawcę, pracownikowi przysługują dni wolne na poszukiwanie pracy (art. 37 § 1 K.p.). W przypadku gdy okres wypowiedzenia wynosi (...)
6.
Przepisy prawa pracy przewidują sytuacje, w których pracownik jest zwalniany z obowiązku wykonywania pracy na pewien czas. Wynagrodzenie przysługuje za czas nieprzepracowany z powodu: zmniejszenia wymiaru czasu pracy do (...)
7.
Jak wynika z przepisu § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (Dz. U. (...)
8.
W razie nieobecności w pracy wynagrodzenie w stałej stawce miesięcznej oblicza się według metod określonych rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania (...)
IV.
Wynagrodzenie chorobowe
1.
Pracownik, który jest niezdolny do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną zachowuje prawo do wynagrodzenia za okres do 33 dni w roku kalendarzowym (art. 92 K.p.). Natomiast pracownik, który (...)
2.
Jeżeli nieprzerwana niezdolność do pracy z powodu choroby przypada na przełomie roku kalendarzowego, a w dniu 31 grudnia pracownik ma prawo do wynagrodzenia chorobowego, to od 1 stycznia nadal przysługuje to wynagrodzenie. Okres 33 (...)
3.
Prawo do wynagrodzenia chorobowego ustala się na zasadach obowiązujących przy ustalaniu prawa do zasiłku chorobowego. Oznacza to, że warunkiem nabycia prawa do tego wynagrodzenia jest posiadanie odpowiedniego (...)
4.
Od pierwszego dnia ubezpieczenia chorobowego prawo do wynagrodzenia chorobowego przysługuje: absolwentom szkół lub uczelni lub osobom, które zakończyły kształcenie w szkole doktorskiej, którzy zostali objęci ubezpieczeniem (...)
5.
Pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia za okres niezdolności do pracy spowodowanej „zwykłą” chorobą (także przypadającą w okresie ciąży), wypadkiem w drodze do lub z pracy, a także poddaniem się (...)
6.
Wynagrodzenie chorobowe oblicza się według zasad obowiązujących przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego i wypłaca za każdy dzień niezdolności do pracy, nie wyłączając dni wolnych od pracy. Wysokość tego wynagrodzenia (...)
7.
Podstawowym dowodem do wypłaty wynagrodzenia chorobowego jest: zaświadczenie lekarskie wystawione w formie dokumentu elektronicznego, zgodnie ze wzorem ustalonym przez ZUS, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego udostępnionego bezpłatnie przez (...)
IX.
Inne świadczenia związane z zatrudnieniem
1.
Pracownik ma prawo do nagrody jubileuszowej tylko wówczas, gdy przepisy płacowe obowiązujące u danego pracodawcy przewidują takie świadczenie. Uprawnienie do nagrody jubileuszowej może wynikać z przepisów o randze (...)
2.
Dodatkowe wynagrodzenie roczne przysługuje osobom zatrudnionym w sferze budżetowej i w praktyce kadrowej nazywane jest trzynastką. Zasady nabywania prawa, ustalania wysokości i wypłacania dodatkowego wynagrodzenia rocznego oraz katalog osób (...)
3.
Odprawą nazywamy świadczenie pieniężne wypłacane pracownikowi bądź członkom jego rodziny z określonego tytułu prawnego, w tym z powodu: przejścia na rentę z tytułu niezdolności do pracy lub emeryturę (emerytalno-rentowa), zwolnienia z pracy (...)
A 4. BHP
I.
Badania profilaktyczne
1.
Pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku pracy (art. 229 § 4 K.p.). Podstawowy zakres (...)
2.
Pracownik podlega okresowym badaniom lekarskim. O częstotliwości i zakresie badań okresowych decyduje lekarz sprawujący opiekę profilaktyczną nad pracownikami (lekarz medycyny pracy), kierując się wskazówkami metodycznymi w sprawie przeprowadzania (...)
3.
Badanie profilaktyczne przeprowadza się na podstawie skierowania wydanego przez pracodawcę. Powinno ono zawierać: określenie rodzaju badania profilaktycznego, jakie ma być wykonane, w przypadku osób przyjmowanych do pracy lub (...)
4.
Badania profilaktyczne kończą się orzeczeniem lekarskim stwierdzającym: brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku albo istnienie przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania (...)
II.
Szkolenie BHP
1.
Wstępne szkolenia bhp są przeprowadzane w formie instruktażu. Zgodnie z § 8 rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z 2004 r. nr 180, poz. 1860 ze zm.) (...)
2.
Celem szkoleń okresowych jest aktualizacja i ugruntowanie wiedzy w dziedzinie bhp oraz zaznajomienie uczestników szkolenia z nowymi rozwiązaniami techniczno-organizacyjnymi. Szkolenie okresowe bhp nie jest wymagane w przypadku pracowników na stanowiskach (...)
3.
Jednym z podstawowych obowiązków pracodawcy jest zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy nie tylko pracownikom, ale również osobom fizycznym wykonującym pracę na innej podstawie niż stosunek pracy (...)
IV.
Środki ochrony oraz odzież i obuwie robocze
1.
Pracodawca jest obowiązany dostarczyć pracownikom nieodpłatnie środki ochrony indywidualnej, które zabezpieczają przed działaniem niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia czynników występujących w środowisku pracy (art. 2376 K.p.). Pracodawca nie (...)
2.
Zgodnie z art. 2377 K.p. pracodawca jest obowiązany dostarczyć pracownikowi nieodpłatnie odzież i obuwie robocze spełniające wymagania określone w Polskich Normach jeżeli: odzież własna pracownika może ulec zniszczeniu lub znacznemu (...)
V.
Posiłki i napoje profilaktyczne oraz środki higieny
1.
Pracodawca ma obowiązek zapewnienia pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych, nieodpłatnie, odpowiednich posiłków, o ile jest to niezbędne ze względów profilaktycznych (art. 232 K.p.). Ponadto jest obowiązany zapewnić (...)
2.
Pracodawca jest obowiązany dostarczyć pracownikom niezbędne środki higieny osobistej takie jak: mydło, pasty do mycia, ręczniki itp. Ilość i rodzaje tych środków powinny być dostosowane do (...)
A 5. Dokumentacja kadrowa
A 6. Urlopy pracownicze
I.
Urlopy wypoczynkowe
1.
Nabywanie prawa do urlopu oraz zasady jego udzielania oraz wynagradzania regulują przepisy art. 152 i nast. K.p. oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8 stycznia 1997 r. (...)
2.
Przez wymiar urlopu wypoczynkowego należy rozumieć liczbę dni urlopu za cały rok pracy, jaka przysługuje danemu pracownikowi z tytułu ogólnego stażu pracy, z uwzględnieniem jego wykształcenia i innych (...)
3.
Pracownikowi pozostającemu w dwóch lub więcej stosunkach pracy ustala się urlop w każdym z tych stosunków osobno. Przy czym do okresu zatrudnienia, od którego zależą zarówno prawo do (...)
4.
Pracownikowi, który wykorzystał urlop za dany rok kalendarzowy, a następnie uzyskał w ciągu tego roku prawo do urlopu w wyższym wymiarze, przysługuje urlop uzupełniający (art. 158 K.p.). Zawarte w omawianej (...)
5.
Wymiar urlopu pracownika zatrudnionego na część etatu należy, zgodnie z art. 154 § 2 K.p., ustalić proporcjonalnie do wymiaru jego czasu pracy. Za podstawę przyjmuje się przysługujący (...)
6.
Wymiar urlopu wypoczynkowego podlega proporcjonalnemu obniżeniu nie tylko stosownie do wielkości etatu, ale także z powodu nieprzepracowania pełnego roku. W myśl art. 1551 § 1 K.p., w roku kalendarzowym, w którym (...)
7.
W sytuacji gdy pracownik powraca do pracy w ciągu roku kalendarzowego po trwającym co najmniej miesiąc okresie niewykonywania pracy, wymienionym w art. 1552 K.p., przysługuje mu urlop w wymiarze odpowiednio (...)
8.
Wymiar urlopu tej grupy pracowników jest zróżnicowany w zależności od roku nauki i wieku młodocianego. Jak wynika z art. 205 K.p. młodociany nabywa prawo do pierwszego urlopu z upływem 6 (...)
9.
Niektórzy pracownicy są uprawnieni na podstawie różnych tytułów prawnych do urlopów dodatkowych albo do urlopów w zwiększonym wymiarze, m.in. z powodu stanu ich zdrowia (np. niepełnosprawni, inwalidzi (...)
10.
Co do zasady urlopu udziela się w dni, które są dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, w wymiarze godzinowym, odpowiadającym dobowemu wymiarowi czasu (...)
11.
Jak wynika z art. 163 K.p. urlopy powinny być udzielane zgodnie z planem urlopów. Plan urlopów ustala samodzielnie pracodawca. Planując urlopy powinien wziąć pod uwagę: wnioski pracowników,   konieczność zapewnienia (...)
12.
W myśl art. 152 K.p. pracownik ma prawo do corocznego nieprzerwanego urlopu wypoczynkowego. Powyższe prowadzi do wniosku, że zasadą jest udzielanie jednorazowo pełnego urlopu. Normę tę potwierdza (...)
13.
Zmiana terminu wykorzystania urlopu, zarówno na wcześniejszy niż zamieszczony w planie urlopów albo uzgodniony w trybie art. 163 § 11 K.p., jak i na późniejszy, może nastąpić wyjątkowo i powinna (...)
14.
Przesłanki powodujące przerwanie z mocy prawa już rozpoczętego urlopu wypoczynkowego zostały enumeratywnie wymienione w art. 166 K.p. Część urlopu niewykorzystaną z powodu: czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby,   odosobnienia w związku (...)
15.
Dopuszczalność odwołania pracownika z urlopu wypoczynkowego uregulowano w art. 167 § 1 K.p. Odwołanie z urlopu jest możliwe przy łącznym spełnieniu dwóch przesłanek: gdy zachodzą okoliczności nieprzewidziane w chwili rozpoczynania urlopu (...)
16.
Jeśli nie zachodzą żadne subiektywne ani obiektywne przeszkody, urlop powinien być wykorzystywany na bieżąco, zgodnie z planem urlopów albo w terminach uzgodnionych z pracownikami, w roku kalendarzowym, za który (...)
17.
Zgodnie z art. 163 § 3 K.p. obowiązkiem pracodawcy jest udzielenie na wniosek pracownicy przysługującego jej za dany rok urlopu wypoczynkowego bezpośrednio po urlopie macierzyńskim. Jak wyjaśnił (...)
18.
Problematykę urlopu na żądanie reguluje art. 1672 K.p. Jest to urlop, którego wykorzystanie następuje w szczególnym trybie, tj. na żądanie pracownika i w terminie przez niego wskazanym. Warunkiem realizacji (...)
19.
Udzielenie urlopu wypoczynkowego w okresie biegnącego wypowiedzenia zależy od woli pracodawcy. Urlop w tym czasie jest bowiem udzielany bez wniosku, a nawet bez zgody pracownika. Nie ma również (...)
20.
Instytucja przedawnienia obejmuje skutki prawne będące następstwem upływu czasu. Po upływie okresu wskazanego w ustawie wierzyciel nie może skutecznie dochodzić przysługujących mu roszczeń przed sądem, a dłużnik (...)
21.
Urlop wypoczynkowy powinien być wykorzystany w naturze. Pracodawca nie może zwolnić się z obowiązku udzielenia urlopu w czasie trwającego zatrudnienia przez wypłatę ekwiwalentu. Dopiero w razie niewykorzystania przysługującego urlopu (...)
II.
Urlopy związane z rodzicielstwem
1.
W razie urodzenia dziecka, pracownicy przysługuje urlop macierzyński, w wymiarze: 20 tygodni - w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie, 31 tygodni - w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym (...)
2.
Urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego jest analogiczny w swym przeznaczeniu oraz sposobie wykorzystywania do urlopu macierzyńskiego, a jedyne zasadnicze różnice to adresaci normy prawnej oraz kolejność wykorzystywania (...)
3.
Z dniem 26 kwietnia 2023 r. weszła w życie nowelizacja Kodeksu pracy, wprowadzająca zmiany dotyczące m.in. urlopów rodzicielskich. Zmiany polegają na modyfikacji dotychczasowych przepisów obejmujących urlopy rodzicielskie. Ponadto (...)
4.
Do 25 kwietnia 2023 r. pracownik – ojciec wychowujący dziecko miał prawo do urlopu ojcowskiego w wymiarze do 2 tygodni, nie dłużej jednak niż do: ukończenia przez dziecko (...)
5.
Pracownik zatrudniony co najmniej 6 miesięcy ma prawo do urlopu wychowawczego w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem. Urlop wychowawczy jest zwolnieniem od pracy udzielanym na (...)
III.
Urlopy szkoleniowe
1.
Przez podnoszenie kwalifikacji zawodowych w rozumieniu art. 1031 Kodeksu pracy uznaje się zdobywanie lub uzupełnianie wiedzy i umiejętności przez pracownika, z inicjatywy pracodawcy albo za jego zgodą. Pracownikowi podnoszącemu kwalifikacje (...)
2.
Pracownikowi zdobywającemu lub uzupełniającemu wiedzę i umiejętności na zasadach innych, niż określone w art. 1031-1035 K.p., tj. bez zgody lub inicjatywy pracodawcy, może być przyznane zwolnienie z całości lub (...)
IV.
Urlop bezpłatny
1.
Istotą urlopu bezpłatnego jest zawieszenie na określony czas realizacji zawartej między stronami umowy o pracę. Jest to okres, w którym pracownik korzysta ze zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy, (...)
2.
Urlop bezpłatny uregulowany w art. 174 K.p. służy potrzebom pracownika i jest udzielany tylko na jego pisemny wniosek. Przy czym wniosek nie jest dla pracodawcy wiążący. Nie musi (...)
3.
Art. 1741 K.p. pozwala na „wypożyczenie” przez pracodawcę innemu pracodawcy swoich pracowników bez rozwiązywania z nimi umów o pracę, udzielając im urlopów bezpłatnych. Za zgodą pracownika, wyrażoną na (...)
4.
Na wniosek młodocianego uczęszczającego do szkoły pracodawca jest obowiązany udzielić mu w okresie ferii szkolnych urlopu bezpłatnego w wymiarze nieprzekraczającym łącznie z urlopem wypoczynkowym 2 miesięcy (art. 205 § (...)
A 7. Regulaminy zakładowe i układy zbiorowe
I.
Regulamin pracy
1.
Regulamin pracy jest aktem prawa wewnątrzzakładowego ustalającym organizację i porządek w procesie pracy oraz regulującym prawa i obowiązki pracodawców i pracowników. Jego zakres, treść i tryb wydawania określają przepisy art. 104-1043 (...)
2.
Regulamin pracy powinien normować wszystkie istotne dla prawidłowego funkcjonowania zakładu pracy kwestie organizacyjno-porządkowe i związane z nimi prawa i obowiązki pracodawcy oraz pracowników. Zgodnie z art. 1041 K.p. regulamin pracy (...)
3.
Jeżeli w zakładzie działa zakładowa organizacja związkowa lub zakładowe organizacje związkowe, to ustalenie przez pracodawcę regulaminu pracy wymaga uzgodnienia jego postanowień z tą organizacją (organizacjami). Uzgodnienie stanowiska (...)
4.
Przepisy Kodeksu pracy określają jedynie procedurę tworzenia i wprowadzania w życie regulaminu pracy. Nie odnoszą się natomiast do kwestii uchylenia obowiązywania tego regulaminu w razie spadku zatrudnienia poniżej (...)
II.
Regulamin wynagradzania
1.
Regulamin wynagradzania, podobnie jak regulamin pracy, jest aktem prawa zakładowego. Zobowiązani do jego tworzenia są pracodawcy którzy zatrudniają co najmniej 50 pracowników, chyba że sprawy (...)
2.
Zgodnie z art. 772 § 1 K.p., pracodawca zatrudniający co najmniej 50 pracowników, nieobjętych układem zbiorowym pracy, ustala warunki wynagradzania za pracę w regulaminie wynagradzania. W celu określenia wynagrodzenia (...)
3.
Jeżeli w danym zakładzie nie występuje zakładowa organizacja związkowa, pracodawca ustala regulamin wynagradzania samodzielnie. Natomiast w przypadku, gdy w zakładzie działa organizacja związkowa, pracodawca uzgadnia (...)
III.
Zakładowy układ zbiorowy
1.
Zakładowe układy zbiorowe pracy, dalej "układy", zawierane są jako dobrowolne porozumienia pracodawców z zakładowymi organizacjami związkowymi. Z inicjatywą zawarcia układu może wystąpić każdy z wymienionych podmiotów. Jeśli u pracodawcy (...)
2.
Przedmiotem uregulowań układu zbiorowego pracy mogą być szeroko pojęte wzajemne prawa i obowiązki pracodawcy i pracowników. Do tematyki układowej należą: warunki, jakim powinna odpowiadać treść stosunku pracy, z zastrzeżeniem, (...)
3.
Zakładowy układ zbiorowy podlega wpisowi do rejestru prowadzonego przez właściwego okręgowego inspektora pracy, natomiast układ ponadzakładowy do rejestru prowadzonego przez ministra właściwego do spraw pracy (...)
4.
Układ zbiorowy pracy rozwiązuje się: na podstawie zgodnego oświadczenia stron, które układ zawarły (porozumienie),   z upływem okresu, na który został zawarty,   z upływem okresu wypowiedzenia dokonanego przez jedną (...)
A 8. Postępowanie w sprawie wypadku przy pracy i choroby zawodowej
I.
Wypadek przy pracy
1.
Za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą: podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych (...)
2.
Na równi z wypadkiem przy pracy traktuje się wypadek, któremu pracownik uległ: w czasie podróży służbowej, chyba że wypadek spowodowany został postępowaniem pracownika, które nie pozostaje w związku z wykonywaniem (...)
3.
Ustalenie okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy jakiemu uległ pracownik, następuje w trybie określonym przepisami Kodeksu pracy (art. 234). Pracodawca jest obowiązany: podjąć niezbędne działania eliminujące lub ograniczające zagrożenie,  zapewnić udzielenie (...)
4.
Do czasu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku pracodawca ma obowiązek zabezpieczyć miejsce wypadku w sposób wykluczający: dopuszczenie do miejsca wypadku osób niepowołanych,  uruchamianie bez koniecznej potrzeby maszyn i innych urządzeń (...)
5.
Pracodawca powołuje zespół powypadkowy, w skład którego wchodzi pracownik służby bezpieczeństwa i higieny pracy oraz społeczny inspektor pracy. Szczegółowy zakres działania służby bhp, organizacja tej służby i przysługujące uprawnienia (...)
6.
Po ustaleniu okoliczności i przyczyn wypadku zespół powypadkowy sporządza - nie później niż w terminie 14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku - protokół ustalenia okoliczności i przyczyn (...)
7.
Protokół powypadkowy zatwierdza pracodawca nie później niż w terminie 5 dni od dnia jego sporządzenia. Jeżeli do treści protokołu powypadkowego zostały zgłoszone zastrzeżenia przez poszkodowanego lub (...)
8.
Na podstawie zatwierdzonego protokołu powypadkowego, w którym stwierdzono, że wypadek jest wypadkiem przy pracy lub wypadkiem traktowanym na równi z wypadkiem przy pracy, sporządza się statystyczną kartę (...)
9.
Pracodawca jest obowiązany do prowadzenia rejestru wypadków przy pracy na podstawie wszystkich protokołów powypadkowych. Rejestr powinien zawierać: imię i nazwisko poszkodowanego,  miejsce i datę wypadku,  informacje dotyczące skutków wypadku dla (...)
10.
Pracownik (lub w razie wypadku śmiertelnego - jego rodzina) może wnieść odwołanie od ustaleń protokołu powypadkowego do sądu pracy. Prawo to przysługuje pracownikowi wówczas, gdy ma (...)
11.
Do dokumentacji powypadkowej zalicza się: protokół powypadkowy, statystyczną kartę wypadku przy pracy, rejestr wypadków przy pracy,  kartę wypadku w drodze do pracy lub z pracy,  kartę wypadku. Podstawowym dokumentem stwierdzającym, że zdarzenie zostało (...)
II.
Choroby zawodowe
1.
Pracodawca jest obowiązany niezwłocznie zgłosić właściwemu państwowemu inspektorowi sanitarnemu i właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy każdy przypadek podejrzenia choroby zawodowej (art. 235 K.p.). Zgłoszenia podejrzenia choroby zawodowej może dokonać (...)
2.
W razie rozpoznania u pracownika choroby zawodowej, pracodawca jest obowiązany: ustalić przyczyny powstania choroby zawodowej oraz charakter i rozmiar zagrożenia tą chorobą, działając w porozumieniu z właściwym państwowym inspektorem sanitarnym,  przystąpić niezwłocznie (...)
III.
Świadczenia z tytułu niezdolności do pracy powstałej wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej
1.
Zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego przysługuje od pierwszego dnia niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy (lub chorobą zawodową), niezależnie od okresu podlegania ubezpieczeniu. Wypłaca się (...)
2.
Wysokość świadczenia rehabilitacyjnego z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową wynosi 100% podstawy wymiaru zasiłku chorobowego. Przysługuje ono ubezpieczonemu, który (...)
3.
Prawo do zasiłku wyrównawczego przysługuje pracownikowi, którego wynagrodzenie uległo obniżeniu wskutek stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Ustawa wypadkowa nie reguluje zasad wypłaty zasiłku wyrównawczego, (...)
4.
Prawo do zasiłków z ubezpieczenia wypadkowego ustalają oraz zasiłki te wypłacają: płatnicy składek na ubezpieczenie chorobowe, którzy zgłaszają do ubezpieczenia chorobowego powyżej 20 ubezpieczonych (za okres (...)
A 9. Podróże służbowe
I.
Pojęcie podróży służbowej
1.
Za podróż służbową pracownika - zgodnie z art. 775 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2023 r. poz. 1465) - uważa się wykonywanie (...)
2.
Kierowcy należą do grupy zawodowej, która pracuje w warunkach ciągłej podróży. Z uwagi na specyfikę tego zawodu, kierowców obowiązuje odrębna definicja podróży służbowej. Jak stanowi art. 2 pkt 7 ustawy (...)
3.
W ramach zatrudnienia pracownik może łączyć stanowisko kierowcy z innym stanowiskiem, np. magazyniera. Wówczas o tym czy podróż służbową takiego pracownika należy oceniać w świetle definicji podróży służbowej kierowców, (...)
4.
Uregulowania prawa pracy w zakresie podróży służbowej dotyczą pracowników, czyli osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę. Natomiast w odniesieniu do osób (...)
II.
Czas pracy w podróży służbowej
1.
Zgodnie z powszechnie obowiązującą regulacją, czasem pracy jest okres, w którym pracownik pozostaje w dyspozycji pracodawcy w zakładzie pracy lub w innym wyznaczonym do jej wykonywania miejscu. W rezultacie, podróż służbowa, (...)
2.
W przypadku pracowników zatrudnionych na stanowisku kierowcy, czasem pracy jest okres od rozpoczęcia do zakończenia wykonywania pracy, obejmującej czynności związane z wykonywaniem przewozu drogowego. Ponadto do czasu pracy (...)
III.
Prawne podstawy ustalania należności z tytułu podróży służbowej
1.
Pracownikom wykonującym krajowe przewozy drogowe przysługują należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową. Ogólne wytyczne dotyczące ustalania tych należności zawiera art. 775 § 3-5 Kodeksu pracy. Pracodawców sfery (...)
2.
Pracodawcy spoza sfery budżetowej mogą określać warunki wypłacania należności z tytułu podróży służbowej pracowników: w układzie zbiorowym pracy, lub w regulaminie wynagradzania, lub w umowach o pracę, jeżeli nie są związani układem (...)
3.
Przepisy o podróżach służbowych zawarte w Kodeksie pracy oraz w rozporządzeniu w sprawie podróży służbowej, nie mają wprost zastosowania przy rozliczaniu kosztów wyjazdów zleceniobiorców (wykonawców dzieła). Zleceniodawca (zamawiający dzieło) może (...)
IV.
Czas trwania podróży służbowej
1.
Czas trwania podróży służbowej ma wpływ m.in. na ustalenie prawa do diety oraz wysokość należności z tego tytułu. W przypadku podróży krajowej przyjmuje się, że czas jej trwania (...)
2.
W razie podróży zagranicznej czas jej trwania uzależniony jest od rodzaju środka lokomocji, którym pracownik odbywa taką podróż. Czas podróży zagranicznej liczy się w przypadku jej odbywania środkami (...)
3.
Podróż zagraniczna może się łączyć z przejazdem na obszarze kraju, np. przy podróży lądowej taki przejazd ma miejsce: od momentu wyjazdu w podróż do chwili przekroczenia granicy Polski (...)
4.
W praktyce mogą wystąpić przypadki, gdy w trakcie trwania jednej podróży służbowej pracownik ma do wykonania zadania służbowe na obszarze różnych państw. Odbywanie podróży służbowej (...)
V.
Rodzaje i wysokość świadczeń z tytułu podróży służbowej
1.
Diety Podstawowym świadczeniem przysługującym z tytułu podróży służbowej jest dieta. W przypadku podróży krajowej dieta jest w całości przeznaczona na pokrycie zwiększonych kosztów wyżywienia. Od 1 stycznia 2023 r. dieta (...)
2.
Diety Dieta w czasie podróży zagranicznej jest przeznaczona na pokrycie kosztów wyżywienia oraz inne drobne wydatki (§ 13 ust. 1 rozporządzenia). Przysługuje ona w wysokości obowiązującej dla docelowego państwa (...)
VI.
Rozliczanie podróży służbowej
1.
Pracownik jest zobowiązany do rozliczenia podróży służbowej nie później niż w terminie 14 dni od dnia jej zakończenia (§ 5 ust. 1 rozporządzenia w sprawie podróży służbowej). Z reguły (...)
2.
Poza przedłożeniem dokumentu, z którego wynika czas i koszty podróży służbowej, rozliczenie podróży służbowej wymaga załączenia przez pracownika dowodów potwierdzających te wydatki, które - co do zasady (...)
3.
Na pokrycie kosztów podróży służbowej pracownicy powinni otrzymać zaliczkę, z której po powrocie muszą się rozliczyć. W przypadku, gdy pracownik odbywa podróż krajową zaliczkę na poczet niezbędnych kosztów (...)
VII.
Zwrot kosztów podróży służbowej u pracownika i zleceniobiorcy - ujęcie podatkowo-składkowe
1.
Należności wypłacane na pokrycie kosztów krajowej lub zagranicznej podróży służbowej stanowią u pracownika przychód ze stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku (...)
2.
Umowy cywilnoprawne, na podstawie których osoby fizyczne świadczą pracę w ramach niepracowniczych form zatrudnienia (np. zleceniobiorcy), mogą zawierać postanowienia gwarantujące im zwrot kosztów wyjazdów związanych z realizacją (...)
3.
W podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne nie uwzględnia się diet i innych należności z tytułu podróży służbowej pracownika - do wysokości określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków (...)
A 10. Podnoszenie kwalifikacji zawodowych
B. Ubezpieczenia i świadczenia
B 1. Ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne
I.
Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu
1.
2.
II.
Podstawa wymiaru składek
1.
2.
3.
Zgodnie z art. 19 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (m.in. w przypadku pracowników i zleceniobiorców) w danym roku kalendarzowym nie może być wyższa od (...)
4.
Niektóre przychody osiągane przez pracowników wyłączono z podstawy wymiaru składek na te ubezpieczenia. Użycie określenia "wyłączono z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne" jest celowe, ponieważ dotyczą (...)
5.
Dla osób pobierających zasiłek macierzyński podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi kwota tego zasiłku. W taki sam sposób ustala się podstawę wymiaru składek emerytalno-rentowych (...)
6.
B 2. FP, FS i FGŚP
I.
Składki na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy
1.
Fundusz Pracy jest państwowym funduszem celowym. Dysponentem Funduszu Pracy jest minister właściwy do spraw pracy. Przychodami Funduszu Pracy są m.in. obowiązkowe składki na Fundusz Pracy. Zasady (...)
2.
Składki na Fundusz Pracy  opłaca się za osoby (pracowników, zleceniobiorców), które nie osiągnęły wieku wynoszącego co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla (...)
3.
Składkę na Fundusz Pracy ustala się od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (bez stosowania rocznego ograniczenia) wynoszących w przeliczeniu na okres miesiąca, (...)
4.
Niekiedy składkę na Fundusz Pracy należy opłacać, także gdy kwoty stanowiące podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (bez stosowania rocznego ograniczenia) wynoszą mniej niż (...)
5.
6.
Pracodawcy opłacają też składki na Fundusz Solidarnościowy, co wynika z przepisów ustawy z dnia 23 października 2018 r. o Funduszu Solidarnościowym (Dz. U. z 2023 r. poz. 647), dalej ustawy. Fundusz Solidarnościowy ma na celu (...)
7.
Wysokości składek na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy określa ustawa budżetowa. W 2024 r. składka na Fundusz Pracy wynosi 1,0% podstawy wymiaru, a na Fundusz Solidarnościowy 1,45% podstawy wymiaru. Składki (...)
II.
Składki na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
1.
Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, dalej FGŚP, jest państwowym funduszem celowym. Dysponentem FGŚP jest minister właściwy do spraw pracy. Dochodami FGŚP są m.in. składki płacone przez (...)
2.
Składki na FGŚP pracodawca obowiązany jest opłacać za pracowników. Pracownikiem, w myśl z art. 10 ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych, jest osoba fizyczna, która zgodnie z przepisami polskiego prawa: pozostaje z pracodawcą w stosunku (...)
3.
Pracodawca jest zwolniony z obowiązku opłacania składki na FGŚP za pracownika: 1) powracającego z urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego lub urlopu wychowawczego w okresie 36 (...)
4.
Składkę na FGŚP ustala się od wypłat stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Z tym że w tym przypadku nie ma zastosowania ograniczenie podstawy do (...)
B 3. FEP
I.
Obowiązek opłacania składki na FEP
1.
Zasady i tryb opłacania składki na Fundusz Emerytur Pomostowych (FEP) określa ustawa z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1924). Zgodnie z jej regulacjami, płatnik składek (...)
2.
Obowiązek opłacania składki na FEP powstał od 1 stycznia 2010 r. za pracownika, który urodził się po 31 grudnia 1948 r. i wykonuje prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym (...)
V.
Praca w szczególnych warunkach i o szczególnym charakterze wykonywana sporadycznie lub przez część miesiąca
1.
Obowiązek dokonania kwalifikacji pracy danego pracownika jako pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze spoczywa na pracodawcy. To on bowiem, zgodnie z art. 41 ust. 4 pkt 2 ustawy pomostowej, (...)
2.
W przypadku, gdy rozpoczęcie lub zakończenie wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze przypada w trakcie miesiąca (tj. gdy data rozpoczęcia lub zakończenia wykonywania tego rodzaju pracy (...)
VI.
Obowiązek prowadzenia ewidencji i przekazywania zgłoszenia ZUS ZSWA
1.
Pracodawca zatrudniający pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze jest obowiązany prowadzić: wykaz stanowisk pracy, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze; (...)
2.
Oprócz obowiązku opłacania składki na FEP za pracowników (urodzonych po 31 grudnia 1948 r.) wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze oraz prowadzenia ewidencji takich pracowników, (...)
B 4. Dokumentacja ubezpieczeniowa
I.
Formularze związane z zatrudnianiem pracownika/zleceniobiorcy
1.
Dokument ZUS ZUA służy do zgłoszenia: do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, m.in. pracowników, zleceniobiorców (z wyjątkiem osób przebywających na urlopie wychowawczym lub pobierających zasiłek macierzyński albo zasiłek (...)
2.
Dokument ten wypełnia się, aby zgłosić: do ubezpieczenia zdrowotnego ubezpieczonego, który z danego tytułu podlega wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu, zmianę lub korektę danych osoby ubezpieczonej (z wyjątkiem zmiany danych identyfikacyjnych, (...)
3.
Dokument ZUS ZCNA przeznaczony jest do: zgłoszenia danych o członku rodziny dla celów ubezpieczenia zdrowotnego, zgłoszenia utraty uprawnień do ubezpieczenia zdrowotnego przez członka rodziny zgłoszonego uprzednio do tego (...)
II.
Formularze związane z wyrejestrowaniem pracownika/zleceniobiorcy
1.
Formularz ZUS ZWUA wypełnia się w celu: wyrejestrowania ubezpieczonego (pracownika/zleceniobiorcy) z ubezpieczeń, zgłoszenia korekty danych o wyrejestrowaniu ubezpieczonego z ubezpieczeń. Wyrejestrowanie pracownika z ubezpieczeń Przy wypełnianiu druku ZUS ZWUA należy pamiętać, że wyrejestrowanie (...)
2.
Wyrejestrowując pracownika/zleceniobiorcę z ubezpieczeń w ZUS po rozwiązaniu z nim umowy o pracę/zlecenia, pracodawca/zleceniodawca ma też obowiązek wyrejestrować z ubezpieczenia zdrowotnego członków rodziny tych osób. Samo wyrejestrowanie pracownika/zleceniobiorcy z ubezpieczeń na (...)
III.
Zgłaszanie w ZUS zmian związanych z zatrudnieniem pracownika/zleceniobiorcy
1.
W celu poprawienia błędu dotyczącego drugiego imienia pracownika należy ponownie przekazać do organu rentowego druk ZUS ZUA. Nieprawidłowości tej nie koryguje się, jak wielu płatników mylnie (...)
2.
Jeśli w dokumencie wyrejestrowującym pracownika/zleceniobiorcy z ubezpieczeń w ZUS pracodawca/zleceniodawca wpisał błędną datę jego wyrejestrowania, to powinien złożyć formularz ZUS ZWUA w trybie korekty. W formularzu tym, w polu 02. bloku (...)
3.
Informację o posiadanym przez pracownika (lub nie) prawie do renty (także rodzinnej) lub emerytury pracodawca przekazuje do ZUS w kodzie tytułu ubezpieczenia. Dokonuje tego poprzez wpisanie w piątym (...)
4.
W razie przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę staje się on z mocy prawa stroną w dotychczasowych stosunkach pracy (art. 231 § 1 K.p.). Wstąpienie nowego podmiotu (...)
IV.
Rozliczenia z ZUS
1.
Płatnik składek z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności zobowiązany jest przekazywać do ZUS prawidłowo sporządzone dokumenty rozliczeniowe (patrz tabela 1). Gdy rozlicza w nich składki wyłącznie za siebie (tj. (...)
2.
W Dz. U. z 2023 r., pod poz. 2529, opublikowano rozporządzenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej zmieniające rozporządzenie w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych (...)
3.
UWAGA! Od 1 września 2024 r. zmiany w niektórych dokumentach rozliczeniowych W Dzienniku Ustaw z dnia 27 sierpnia 2024 r. opublikowano rozporządzenie MRPiPS zmieniające rozporządzenie w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń (...)
4.
Płatnik składek jest zobowiązany przekazywać do ZUS zgłoszenia do ubezpieczeń, imienne raporty miesięczne, deklaracje rozliczeniowe, inne niezbędne dokumenty oraz korekty tych dokumentów. Dokumenty te przekazuje (...)
5.
Dokumenty rozliczeniowe (tj. deklarację rozliczeniową i imienne raporty miesięczne) płatnik składek przekazuje do ZUS po upływie każdego miesiąca kalendarzowego. Nie dokonuje tego jednak w dowolnie wybranym przez (...)
V.
Wypełnianie raportów do ZUS za pracowników/zleceniobiorców
1.
Wymiar czasu pracy pracownika pracodawca podaje wyłącznie w raporcie ZUS RCA (np. w bloku III.B., w polu 03.). W raporcie tym - sporządzonym za miesiąc, w którym nastąpiła zmiana w tym (...)
2.
Jeżeli płatnik uzna, że przekazał raport za osobę, za którą nie powinien był go składać, wówczas dokument taki należy wycofać. Raport ZUS RCA Wycofanie raportu składkowego (ZUS (...)
3.
Podmiot pełniący rolę płatnika składek ma nie tylko obowiązek zgłosić zatrudnioną osobę do odpowiednich ubezpieczeń oraz co miesiąc rozliczać i opłacać za nią należne składki do (...)
VI.
Opłacanie składek ZUS
1.
W raportach ZUS RCA sporządzonych za dany miesiąc pracodawca uwzględnia należne składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne od wszystkich wypłat stanowiących dla pracownika podstawę ich wymiaru, dokonanych (...)
2.
Zleceniobiorcy najczęściej są wynagradzani w sposób kwotowy lub w kwotowej stawce godzinowej. Bywa też, że otrzymują wynagrodzenie w stawce akordowej albo prowizyjne. Podstawę wymiaru składek społecznych stanowi dla (...)
3.
Zdarza się, że osobie, która wykonuje umowę zlecenia rzetelnie, zleceniodawca powierza dodatkową pracę zatrudniając ją na podstawie umowy o pracę. W przypadku gdy umowę zlecenia pracownik ma (...)
VII.
Korygowanie dokumentów rozliczeniowych
1.
» czas na korektę Każdy płatnik składek powinien na bieżąco weryfikować poprawność danych w przekazanych do ZUS dokumentach rozliczeniowych. Jeżeli zauważy w nich nieprawidłowości, ma obowiązek przekazać do (...)
2.
Zdarza się, że płatnik składek nie zgadza się z korektą danych w dokumentach ubezpieczeniowych dokonaną z urzędu przez ZUS albo z danymi wprowadzonymi lub skorygowanymi przez ten organ bezpośrednio (...)
3.
Komplet dokumentów rozliczeniowych korygujących składa się z: imiennych raportów sporządzonych za osoby, których dane wymagają korekty,   deklaracji rozliczeniowej (ZUS DRA), w której płatnik wykazuje prawidłowe rozliczenie wszystkich (...)
4.
Jeżeli w składanym za pracownika do ZUS imiennym raporcie miesięcznym np. ZUS RCA błędnie wpisano wymiar czasu racy, to w raporcie korygującym należy wypełnić tylko blok dotyczący (...)
B 5. Zasiłki i świadczenia
I.
Ustalenie prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa
1.
Przy ustalaniu prawa do zasiłków i ich wysokości dowodami stwierdzającymi czasową niezdolność do pracy z powodu choroby, pobytu w szpitalu albo innym zakładzie leczniczym podmiotu leczniczego wykonującego działalność (...)
2.
Prawo do świadczeń pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, ich wysokość oraz zasady ustalania i tryb wypłaty uregulowano przepisami ustawy zasiłkowej. Z ubezpieczenia chorobowego przysługują następujące świadczenia pieniężne: zasiłek (...)
II.
Podstawa wymiaru świadczeń chorobowych
1.
Podstawę tę dla pracownika z reguły ustala się w oparciu o wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających powstanie niezdolności do pracy. Natomiast w przypadku, gdy: niezdolność do pracy (...)
2.
Przeciętne miesięczne wynagrodzenie stanowiące tę podstawę ustala się przez podzielenie wynagrodzenia osiągniętego przez pracownika za okres odpowiednio 12 lub pełnych miesięcy, przez liczbę miesięcy, w których (...)
3.
Niekiedy jednak pracownicy stają się niezdolni do pracy przed upływem wskazanego wcześniej okresu, np. już w pierwszym, przy tym niepełnym miesiącu zatrudnienia. Wówczas przy ustalaniu podstawy (...)
4.
Jeżeli ubezpieczony stał się niezdolny do pracy w pierwszym miesiącu zatrudnienia, to niezależnie od tego, czy umowa o pracę została zawarta: od pierwszego dnia tego miesiąca, czy też w trakcie (...)
5.
Pod pojęciem wynagrodzenia, jak już wspomnieliśmy (w pkt 1.), należy rozumieć przychód pracownika stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu potrąconych przez pracodawcę składek (...)
6.
Raz ustalona podstawa wymiaru zasiłku może obowiązywać przez bardzo długi okres. Dotyczy to w głównej mierze osób, które często korzystają ze świadczeń chorobowych, niekoniecznie tego samego (...)
7.
W normalnym trybie ustalania podstawy wymiaru zasiłku uwzględniane są podwyżki wynagrodzenia lub przychodu stanowiącego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, o ile miały one miejsce w miesiącach poprzedzających (...)
8.
Zasady ustalania wysokości świadczeń należnych pracownikom młodocianym, którzy podejmują pracę w celu przyuczenia do wykonywania zawodu, są analogiczne jak dla pozostałych pracowników, jednak bez gwarancji minimalnej (...)
9.
Zleceniobiorca podlegający ubezpieczeniu chorobowemu, które jest dla niego dobrowolne, w razie choroby, macierzyństwa lub też konieczności sprawowania opieki nad dzieckiem bądź innym chorym członkiem rodziny, może (...)
III.
Jednorazowe odszkodowanie
1.
Na jednorazowe odszkodowanie wypłacane przez ZUS z funduszu wypadkowego mogą liczyć odpowiednio: ubezpieczeni, którzy wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej doznali stałego lub długotrwałego uszczerbku na (...)
2.
Za wypadek przy pracy uznaje się zdarzenie powodujące uraz lub śmierć, które jednocześnie spełnia następujące kryteria: było nagłe, zostało wywołane przyczyną zewnętrzną, nastąpiło w związku z pracą: podczas lub w związku z wykonywaniem (...)
3.
Jednorazowe odszkodowanie jest jednym ze świadczeń wypłacanych z funduszu wypadkowego osobom poszkodowanym w wyniku wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. Aby je otrzymać, trzeba jednak spełnić warunki (...)
4.
W celu uzyskania prawa do jednorazowego odszkodowania niezbędny jest wniosek ubezpieczonego lub uprawnionego członka rodziny. Powinien być on złożony zgodnie z zasadami określonymi w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki (...)
5.
Przy obliczaniu kwoty należnego osobom poszkodowanym w wyniku wypadku przy pracy lub choroby zawodowej jednorazowego odszkodowania, nie ma znaczenia wysokość składki odprowadzanej na ubezpieczenie wypadkowe ani (...)
6.
Jednorazowe odszkodowanie z ubezpieczenia wypadkowego z tytułu stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu odniesionego wskutek wypadku przy pracy przysługuje także zleceniobiorcy. Wniosek o jednorazowe odszkodowanie zleceniobiorca składa zleceniodawcy, który (...)
7.
Świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego nie przysługują ubezpieczonemu, jeżeli wyłączną przyczyną wypadku było udowodnione naruszenie przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowane przez niego umyślnie lub wskutek rażącego (...)
8.
Pracownik, który uległ wypadkowi przy pracy, jeżeli stan jego zdrowia na to pozwala, powinien niezwłocznie poinformować o wypadku swojego przełożonego. » Pomoc poszkodowanemu i zabezpieczenie miejsca wypadku Wystąpienie wypadku (...)
B 6. Dokumentacja zasiłkowa
I.
Dokumentacja zasiłkowa
1.
Przy ustalaniu prawa do zasiłku chorobowego i jego wysokości dowodami stwierdzającymi czasową niezdolność do pracy m.in. z powodu choroby, pobytu w szpitalu są zaświadczenia lekarskie. Do wystawiania zaświadczeń (...)
2.
Jeśli ubezpieczony, mimo wykorzystania pełnego okresu zasiłkowego, nadal jest niezdolny do pracy i jednocześnie dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie zdolności do pracy, może korzystać (...)
3.
Zasiłek za okres urlopu macierzyńskiego Dokumenty do wypłaty zasiłku macierzyńskiego w razie: urodzenia dziecka: na terenie Polski za okres: przed dniem porodu - zaświadczenie lekarskie wystawione na zwykłym druku określające (...)
4.
Postępowanie w sprawie zasiłku opiekuńczego wszczyna się na podstawie wniosku osoby ubezpieczonej. Zakres danych wniosku o zasiłek opiekuńczy określony został w załączniku nr 6 do rozporządzenia. Wniosek o zasiłek opiekuńczy może (...)
C. Rozliczenie podatkowe
C 1. Rozliczenie podatkowo-składkowe należności pracowniczych
I.
Przychody ze stosunku pracy
1.
Kwalifikacja świadczeń do przychodu pracowniczego Przychodami ze stosunku pracy są: wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężna świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło ich (...)
2.
Do przychodów ze stosunku pracy ma zastosowanie art. 11 ust. 1 updof. Jego uwzględnienie oznacza, że przychód powstaje w momencie otrzymania lub postawienia do dyspozycji podatnika (pracownika) w roku (...)
V.
Ustalanie zaliczek na podatek
1.
Podstawę obliczenia zaliczki na podatek stanowi dochód uzyskany przez pracownika w danym miesiącu. Za dochód ten, w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dla potrzeb wymiaru (...)
2.
Uwagi ogólne Na sposób obliczenia zaliczki na podatek mają wpływ oświadczenia i wnioski złożone pracodawcy. Z art. 31a ust. 1 updof obowiązującego od 1 stycznia 2023 r. wynika, że podatnik składa (...)
3.
Stawka podatku stosowana w celu obliczenia zaliczki - zasady ogólne Zaliczki na podatek wynoszą: 1) za miesiące, w których dochód podatnika uzyskany od początku roku w tym zakładzie pracy nie (...)
VI.
Pobór zaliczek i obowiązki informacyjne płatnika
1.
Zakłady pracy obowiązane są jako płatnicy nie tylko obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów: przychody ze stosunku (...)
2.
Zakłady pracy obowiązane są również do sporządzenia pracownikom PIT-11. Zwróć uwagę! PIT-11 dostępny jest w serwisie www.druki.gofin.pl w zakładce Podatki dochodowe Zasadą jest, że pracodawca sporządza jedną informację PIT-11. (...)
C 2. Zaliczki (podatek) od dochodów (przychodów) z umów zlecenia i o dzieło
II.
Pobór zaliczki na podatek
1.
Od przychodu uzyskanego z tytułu umowy zlecenia i o dzieło, o których mowa w art. 13 pkt 8 updof, pobierana jest zaliczka na podatek w dwóch przypadkach. Z poborem zaliczki mamy do czynienia, gdy (...)
2.
Zleceniobiorcy/wykonawcy dzieła przysługuje prawo złożenia wniosku o niepobieranie zaliczek. Wniosek taki (na formularzu PIT-2(9) w części J) może złożyć podatnik, o ile będzie przewidywał, że uzyskane przez niego (...)
C 3. Rozliczanie przychodów otrzymanych przez podatnika do ukończenia 26 roku życia
I.
Rozliczanie przychodów otrzymanych przez podatnika do ukończenia 26 roku życia
1.
Z dniem 1 sierpnia 2019 r. wprowadzono do ustawy o PIT zwolnienie przedmiotowe, potocznie nazywane ulgą dla młodych. Obecnie podstawie pkt 148 dodanego w art. 21 ust. 1 updof, wolne od podatku są przychody: ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy (...)
2.
Płatnik stosuje zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 updof z mocy ustawy, tzn. podatnik (pracownik, zleceniobiorca) nie musi w tym celu składać oświadczenia. Płatnik nie będzie miał obowiązku pozyskiwania od podatnika (...)
3.
Nadwyżka przychodu, tj. kwota przekraczająca limit przychodów wolnych od podatku (w 2024 r. - 85.528 zł) podlega opodatkowaniu na zasadach właściwych dla źródła, z którego te przychody zostały uzyskane (stosunek pracy, (...)
4.
Zwolnienie od podatku przychodów ze stosunku pracy czy ze zlecenia nie zmienia zasad rozliczania składek ZUS. Przy czym w zakresie składki zdrowotnej należy uwzględnić szczególne uregulowania. W myśl art. 83 ust. 3 (...)
5.
1) Proszę o podanie przykładu, w jaki sposób obliczyć kwotę do wypłaty, gdy wynagrodzenie ze stosunku pracy korzysta ze zwolnienia od podatku? Chodzi o koszty pracownicze i kwotę zmniejszającą. Jeżeli przychody pracownika są  w całości (...)
D. Pracownicze Plany Kapitałowe
D 1. PPK
E. Pozostałe zagadnienia
E 1. Działalność socjalna
E 2. Rozliczenia z PFRON
I.
Wpłaty na PFRON
1.
Do wnoszenia wpłat na rachunek Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych zobowiązani są pracodawcy, u których stan zatrudnienia wynosi co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar (...)
2.
W przypadku nieosiągania wymaganego wskaźnika zatrudnienia pracowników niepełnosprawnych pracodawca zobowiązany jest wnieść wpłatę na PFRON. Należna kwota wyliczana jest jako iloczyn 40,65% przeciętnego wynagrodzenia i liczby pracowników odpowiadającej (...)
3.
Zatrudnienie w firmie pracowników na co najmniej 25 etatach w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy powoduje określone obowiązki w stosunku do Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnoprawnych. Przede (...)
4.
Pracodawca zobowiązany jest dokonać wpłaty na PFRON w terminie do dnia 20. następnego miesiąca po miesiącu, w którym zaistniały okoliczności powodujące powstanie obowiązku wpłat. W tym też terminie należy wysłać przez teletransmisję danych (...)
5.
Pracodawca ma kilka możliwości, aby obniżyć wysokość wpłaty na PFRON. Ustawodawca przewidział też możliwość zwolnienia z wpłat. Podmioty zwolnione z wpłat Wpłat na PFRON nie muszą wnosić: pracodawcy, którzy osiągają (...)
II.
Dofinansowanie do wynagrodzeń niepełnosprawnych pracowników wypłacane ze środków PFRON
1.
Zgodnie z art. 26a ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (dalej ustawa o rehabilitacji) podmiotem uprawnionym do ubiegania się o dofinansowanie do wynagrodzeń zatrudnionych pracowników (...)
2.
Jeżeli pracodawca posiada zaległości w zobowiązaniach wobec Funduszu przekraczające ogółem kwotę 100 zł, Prezes Zarządu wyda decyzję o wstrzymaniu miesięcznego dofinansowania do czasu uregulowania zaległości przez pracodawcę, przy (...)
3.
Stan zatrudnienia oraz wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych ustala się dla wszystkich pracodawców zgodnie z art. 21 ust. 1 i 5 ustawy o rehabilitacji. Przy czym dla pracodawców prowadzących ZPCHR także (...)
4.
Zgodnie z art. 26a ustawy o rehabilitacji, dofinansowanie przysługuje na niepełnosprawnych pracowników ujętych w ewidencji zatrudnionych osób niepełnosprawnych, którą prowadzi PFRON. Ewidencja zatrudnionych osób niepełnosprawnych jest uzupełniana przez PFRON (...)
5.
Jednym z warunków udzielenia dofinansowania do wynagrodzeń nowozatrudnionych osób niepełnosprawnych jest wykazanie efektu zachęty. Efekt ten może być wykazany: metodą ilościową - na podstawie art. 26b ust. 4 i 6 ustawy o rehabilitacji (...)
6.
Maksymalne kwoty dofinansowań są uzależnione od stopnia niepełnosprawności zatrudnionych pracowników, rodzaju niepełnosprawności, posiadania schorzeń szczególnych, wymiaru czasu pracy. Maksymalne kwoty miesięcznego dofinansowania do wynagrodzenia pracowników niepełnosprawnych (...)
7.
Wysokość dofinansowania ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy pracownika (art. 26a ust. 6 ustawy o rehabilitacji).
8.
Zgodnie z art. 26b ust. 2 ustawy o rehabilitacji, w przypadku gdy osoba niepełnosprawna jest zatrudniona u więcej niż jednego pracodawcy w wymiarze czasu pracy nieprzekraczającym ogółem pełnego wymiaru czasu pracy, miesięczne (...)
9.
Pracodawca ubiegający się o dofinansowanie składa PFRON: miesięczne informacje o wynagrodzeniach, zatrudnieniu i stopniach niepełnosprawności pracowników niepełnosprawnych, z uwzględnieniem pracowników, u których stwierdzono chorobę psychiczną, upośledzenie umysłowe lub epilepsję oraz pracowników (...)
10.
Pracodawca przekazuje do PFRON dokumenty w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego dotyczą. Termin ten przywraca się na prośbę pracodawcy, jeżeli uprawdopodobni, że (...)
E 3. Umowy prawa cywilnego
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.
Facebook